Με εντατικούς ρυθμούς εξελίσσονται οι εργασίες ανακατασκευής του
παλαιού Δημοτικού Σχολείου της κοινότητας Ναμάτων όπου σήμερα στεγάζεται
το γραφείο της τοπικής κοινότητας.
Οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την
καθαίρεση επιχρισμάτων, αμμοβολή και εκ νέου αρμολόγηση της λιθοδομής
του κτηρίου.
Η εξωτερική αναπαλαίωση του ιστορικού σχολείου
αποτελούσε πάγιο αίτημα των κατοίκων των Ναμάτων, υλοποιήθηκε από τον
Δήμο και χρηματοδοτήθηκε από ιδίους πόρους.
Το έργο εντάσσεται στο
γενικότερο πλαίσιο αναβάθμισης και εξωραϊσμού των μικρών οικισμών του
Δήμου μας και θα συμβάλλει τόσο στην αισθητική αναβάθμιση του οικισμού
όσο και στην διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ
Το σχολείο μας λειτουργούσε στον νάρθηκα της εκκλησίας ή μέσα σ’ αυτήν, και κανονικά από το 1890 σε μια αίθουσα διδασκαλίας στη θέση που είναι το σημερινό, το οποίο το 1932 κατεδαφίστηκε και ανεγέρθη νέο πιο σύγχρονο με δυο αίθουσες και με γραφείο των δασκάλων.
Μέχρι το 1936 το σχολείο ήταν μονοθέσιο, από εκεί και μετά έγινε διθέσιο για 32 χρόνια μέχρι το 1968. Το έτος 1938 ο τότε δάσκαλος Παύλος Νικόδημος από το Βυθό (Ντόλο) Βοΐου, μαζί με τη δασκάλα Δήμητρα Τσιουπλάκη από την Εράτυρα, έκαναν προσπάθειες στο Υπουργείο Παιδείας και κατόρθωσαν να πάρουν την έγκρισή του να μετατραπεί σε θερινό, δηλαδή λόγο του μεγάλου ψύχους που επικρατεί το χειμώνα οι διακοπές να γίνονται αντί το καλοκαίρι το χειμώνα από το 20 Δεκεμβρίου μέχρι αρχές Μαρτίου, και οι διακοπές των εορτών των Χριστουγέννων να γίνονται από πρώτη μέχρι 20 Αυγούστου. Αυτό έγινε και για έναν άλλο λόγο, για τα παιδιά των κτηνοτρόφων – όχι βέβαια όλων – που μετέβαιναν μετά τις 20 Οκτωβρίου στα χειμαδιά προς παραχείμαση, πολλά από αυτά παραχείμαζαν σε πολύ μικρά χωριά ή και σε πρόχειρες καλύβες, όπως αυτά που πήγαιναν στη Μεγάλη Βόλβη του Λαγκαδά και δεν λειτουργούσαν σ’ αυτά σχολεία και τα παιδιά όλον το χειμώνα έχαναν τα μαθήματά όλης αυτής της σχολικής περιόδου, και με την παραπάνω αλλαγή οι δάσκαλοι του σχολείου μας προσπαθούσαν να συγχρονιστούν με τους άλλους μαθητές, και να αναπληρώσουν τα χαμένα μαθήματά τους. Δυστυχώς όμως το σύστημα αυτό δεν κράτησε παρά μόνον τρία χρόνια, γιατί το διέκοψε ο πόλεμος του 1940 και στη συνέχεια η κατοχή, την ίδια περίοδο δημιουργήθηκε και το νυχτερινό σχολείο που φοιτούσαν, όσοι ενήλικες ήταν αγράμματοι. Στα χρόνια της κατοχής το σχολείο, λόγω της επικρατούσας κατάστασης, έκλεισε για τρία ολόκληρα σχολικά έτη, από την έναρξη της σχολικής περιόδου Σεπτεμβρίου 1942 μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, τον Ιούνιο του 1945.
Ξαναλειτούργησε κανονικά με το σημερινό σύστημα από το Σεπτέμβριο του 1945 για να ξανακλείσει και πάλι το φθινόπωρο του 1947 μέχρι τον Ιούνιο του 1950 λόγω του Εμφυλίου Πολέμου. Οι μαθητές της περιόδου εκείνης 1947 – 1950 δεν έχασαν τα μαθήματά τους, γιατί φοίτησαν σε άλλα σχολεία, εκεί που είχαν καταφύγει οι οικογένειές τους σαν ανταρτόπληκτοι. Από εκείνο το σχολικό έτος 1950 – 1951 το σχολείο λειτούργησε και πάλι κανονικά, για να ξανακλείσει οριστικά τον Ιούνιο του 1970, τέλος της σχολικής χρονιάς 1969 – 1970 λόγω έλλειψης μαθητών. Οι τελευταίοι μαθητές της χειμερινής περιόδου εκείνης της χρονιάς ήταν πέντε και ήταν οι παρακάτω, ο Νικόλαος Κ. Παράσχος στην Δ΄ τάξη, δικηγόρος σήμερα στην Καστοριά, ο Κωνσταντίνος Α. Δελαπάσχος στην Ε΄ τάξη, γουνοποιός σήμερα στη Σιάτιστα, ο Νικόλαος Ε. Τσιώμπρας στη Β΄ τάξη, υπάλληλος ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα, ο Αθανάσιος Ν. Μαρκούσης στη Β΄ τάξη, και αυτός δάσκαλος σήμερα στη Σιάτιστα και η Ζωή Θ. Τώνια επίσης στη Β΄ τάξη υπάλληλος σήμερα στο Δήμο Ασκίου.
Οι δάσκαλοι που υπηρέτησαν στο σχολείο του χωριού μας ήταν οι παρακάτω: ο πρώτος ήταν ο Θωμάς Στ. Σιώμος (1819-1892), και αργότερα Παπαθωμάς, που διετέλεσε παράλληλα πρόεδρος και ιερέας. Ακολουθούν στην 30ετία 1890 – 1920 οι εξής: Ιωάννης Παπαγεωργίου, Λάζαρος Καρανίκας, Νίκος Παπαγεωργίου (Βογκόλης), Ζήσης Παπαγεωργίου, Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης. Όλοι από τη Σιάτιστα και κάποιος Στέργιος που το επίθετό του δεν διασώθηκε από το χωριό Δρυόβουνο Βοΐου. Στα χρόνια από το 1920 μέχρι το 1923 δεν αναφέρονται δάσκαλοι. Πιθανόν το σχολείο να παρέμεινε κλειστό λόγω του Μικρασιατικού πολέμου. Από το 1923 μέχρι το 1970 δίδαξαν οι παρακάτω: ο ιερέας Ιωάννης Χοχλάκας (Παπαγιάννης) από τη Σαμαρίνα 1923 – 1929, ο Δαφνής από Εράτυρα, ο Δημήτριος Παπαναούμ 1930 – 1932 από τη Σιάτιστα, ο Γεώργιος Κατρανάς 1932 – 1935 από τη Σιάτιστα, ο Παύλος Νικόδημος από το Βυθό Τσοτυλίου και η Δήμητρα Τσιουπλιάκη από Εράτυρα, ο πρώτος από το 1936 και η δεύτερη από το 1937 και οι δυο παράλληλα μέχρι το 1941. Κων/νος Καρανάσιος από τον Πελεκάνο 1941 – 1942, Νικόλαος Λιτός από τη Βλάστη, Θωμάς Σταματέλος από τη Λευκάδα, Ιωάννης Στρέμπας από Εράτυρα, Νικόλαος Θεοχάρης, Γεώργιος Ανδρίτσος και Αθανάσιος Βράκας από την Εράτυρα, Στέλιος Χαραλαμπίδης από το Διχείμαρο Τσοτυλίου, Ιωάννης Γκάλφας από τη Γαλατινή, Αναστασία Γιακουμέλου από τη Ζάκυνθο, Χριστόδουλος Δουλουλιάκης από τη Σιάτιστα. Όλοι οι παραπάνω υπηρέτησαν κατά χρονικά διαστήματα από το 1945 μέχρι και το 1960 με τη σειρά που αναφέρονται.
Από το 1960 μέχρι το 1968 ο Δημήτριος Γρ. Παπαθωμάς από τα Νάματα, παράλληλα με το Γεώργιο Ανδρίτσο από την Εράτυρα. Από το 1968 και μετά και κατά διαστήματα μέχρι το 1970 που το σχολείο έκλεισε, ήταν οι παρακάτω: Ευθύμιος Μακρής από το Σισάνι, Αθανάσιος Αργυρόπουλος από το Λυκούδι Ελασσόνας, Ιωάννης Καραπαναγιωτίδης από το Δαφνερό Σιατίστης και από τις 25 Μαΐου 1970 μέχρι τέλος της σχολικής χρονιάς 1970 ο Δανιήλ Συρόπουλος από το Φιλώτα Φλωρίνης, ο οποίος ήταν ο τελευταίος δάσκαλος με τους πέντε μαθητές που αναφέραμε παραπάνω που έκλεισε ίσως για πάντα η πρωτοβάθμια εκπαίδευση στα Νάματα.
Από το έτος 1985 η μια αίθουσα τους σχολείου μετατράπηκε σε κοινοτικό γραφείο και η άλλη αίθουσα του πολιτιστικού συλλόγου για την ψυχαγώγηση της νεολαίας μας, το δε γραφείο των δασκάλων εγκατέστησε ο ΟΤΕ την τηλεφωνική του βάση.
Οι μαθητές που φοίτησαν στο σχολείο μας κατά τους υπολογισμούς μου από το 1920 και μετά ανα δεκαετίες, ήταν περίπου οι παρακάτω αριθμοί: την δεκαετία 1920 – 1930 φοιτούσαν κάθε χρόνο (50) περίπου, το 1930 – 1940 (90), το 1940 – 1950 (72), το 1960-1965 (20) και από το 1965 μέχρι το 1970 από 20 μέχρι 5